SINIRLARDAKİ İNCE ÇİZGİ

Sena Dinler

            “Fiziki haritayı daha çok severdim, dünya bir bütün olurdu çünkü o zaman, sınırlar kaybolurdu ve benim için bütün o kesik çizgilerle birbirinden ayrılmış ülkeler varılabilir, görülebilir birer coğrafya haline gelirdi.” Murat Uyurkulak (Toy)

            Bir kişiden coğrafyayı tanımlamasını istersek büyük ihtimalle bize bölgelerden, iklimden, yeryüzü şekillerinden bahseder. Ama coğrafya ilk başta aklımıza gelen bu tanımlardan daha öte bir kavramdır.

Coğrafyayı anlamak için sınır çizmek şart değildir. Tek yapmamız gereken aslında zaten onun içinde yaşadığımızın farkına varmaktır. Onun için de yaşadığımızı fark edince bizi şekillendirdiğini de fark edeceğiz. Şekillendirdiden kastım bizi amaçlarımıza göre parçalara ayırması. Mesela ülkemizde ticaretle uğraşan insanların büyük bir çoğunluğu Marmara kıyılarımızda toplanmıştır ya da bir şeyler başarmak, dünya üzerinde iz bırakmak isteyen çoğu insanın aklında hayaller şehri New York’a gitmek vardır.

            Coğrafya aynı zamanda insanların düşünce yapısını da etkiler. Peki sizce bu doğru mu? Bazı araştırmacılar da bu soruyu sormuşlar ve bir deney yapmışlar. Bu deneyde Amerikalılardan ve Japonlardan odanın içinde sandalyede oturan bir kadının fotoğrafını çekmesini istemişler. Amerikalılar daha çok sadece yüzü kapsayan daha ayrıntılı fotoğraflar çekerken Japonlar odanın içini de fotoğrafa dâhil etmişlerdir. Kısaca bu deneye göre batı insanı detaycı düşünce yapısına sahipken doğu insanı daha çok bir bütünden bahsetmek ister diyebiliriz.

Bilimsel gelişmelerin batıdan doğuya doğru yayılmasının nedeni sizce bu olabilir mi?

            Peki, coğrafya deyince aklımıza gelen sınırları çizmesek neler olurdu? Belki de bunu  en güzel şekilde dile getiren Ataol Behramoğlu’dur “Tüm okyanuslarda yüzmek isterdim, kahrolası sınırlar olmasa.”